Uitzending Gemist
Scheurbuik en syfilis in het Maagdenhuis
Een collectie van 1500 schedels van Amsterdamse kinderen uit de 19e eeuw ligt bij de afdeling archeologie aan de Universiteit van Amsterdam. Fysisch antropologe Liesbeth Smits onderzoekt hoe het gesteld was met de gezondheid en de mate van ondervoeding van deze kinderen. Grotendeels waren de kinderen afkomstig uit het Maagdenhuis in Amsterdam, vroeger een weeshuis voor meisjes en tegenwoordig het pand waar het bestuur van de UvA in zetelt. Veel weeskinderen leden aan vitaminegebrek, bloedarmoede en ziektes als aangeboren syfilus. Diederik Jekel en Elisabeth van Nimwegen duiken in het leven van een van de weesmeisjes: Maria Elisabeth Frankenhuizen. Zij overleed op elfjarige leeftijd in het weeshuis. Wat at zij? Waar in de sloppen van de Jordaan woonde zij voordat ze wees werd? Was ze ziek en leed ze inderdaad honger? Haar schedel vertelt ons het verhaal van het leven van alledag in de Nederlandse steden. In het isotopenlab aan de Vrije Universiteit kan aan de hand van een tand van Maria verteld worden of zij genoeg voedingsstoffen binnenkreeg.
Bron: NTR
Recente uitzendingen van De Kennis van Nu
De Kennis Van Nu
Diepvriesdierentuin
In een speciale vriezer in The Frozen Zoo in San Diego bewaren wetenschappers sinds 1972 genetische monsters van diersoorten. Cellen daarvan worden bewaard om (bijna) uitgestorv ...
17-10-2022
NTR
De Kennis Van Nu
Onderworpen Aan De Mens
Koeien, kippen, varkens en honden zijn door de eeuwen heen zo gefokt dat ze aan al onze wensen voldoen. Gedomesticeerd zijn ze handelbaar en geven ze voedsel, kleding, vervoer e ...
03-10-2022
NTR
De Kennis Van Nu
Groene Getuigen
Biologen bij het Nederlands Forensisch Instituut onderzoeken sporen afkomstig van andere levensvormen dan de mens. Zoals bacteriën, stuifmeel, kiezelwieren, een berkenzaadj ...
05-09-2022
NTR
De Kennis Van Nu
Antrax Als Biologisch Wapen
In 1979 ontsnapte er een gaswolk met antrax (miltvuur) uit een Russisch laboratorium. Als gevolg daarvan overleden minstens 66 mensen in de wijde omgeving aan de ziekte die de b ...
24-05-2022
NTR
De Kennis Van Nu
Van Crisis Naar Crisis: Voor Elke Ramp Een Scenario
De coronacrisis lijkt voorbij, maar de volgende crisis of ramp kan zo weer toeslaan. Onthouden we wat we doormaken of vergeten we de geleerde lessen en vinden we bij elke crisis ...
19-04-2022
NTR
De Kennis Van Nu
De Duurzame Dood
Als mens ben je levend een stuk vervuilender dan dood, maar ook na je overlijden druk je nog een stempel op de wereld. Steeds meer mensen zoeken naar een duurzaam alternatief vo ...
21-03-2022
NTR
De Kennis Van Nu
De Dreigende Zee
In de nacht van 18 november 1421 brak een woeste storm de dijken en veroorzaakte een van de ergste overstromingen uit de Nederlandse geschiedenis: de Sint-Elisabethsvloed. Een g ...
18-11-2021
NTR
De Kennis Van Nu
De Kennis Van Nu Special: De Robot Evolutie
Robots kunnen veel minder dan we denken. Dat komt doordat wij mensen onszelf niet goed begrijpen, laat staan dat we onszelf kunnen 'nabouwen'. Toch proberen wetenschap ...
23-09-2021
NTR
De Kennis Van Nu
Sleutelen Aan Het Klimaat
In de wetenschap en zelfs bij de VN gaan stemmen op over een megalomane technologische noodrem om opwarming van de aarde tegen te gaan: climate engineering. Futuristische techni ...
01-09-2021
NTR
De Kennis Van Nu
De Dolende Noordpool
Het aardmagneetveld is cruciaal voor het leven op aarde. Het wordt opgewekt in het binnenste van de aarde en zorgt er bijvoorbeeld voor dat een kompas naar het noorden wijst. Ma ...
25-08-2021
NTR
Meest bekeken uitzendingen van De Kennis van Nu
De Kennis Van Nu
Onze Pijngrens
Bijna twintig procent van de Nederlandse bevolking heeft last van chronische pijn. Vreemd genoeg is er nog niet veel bekend over hoe pijn precies werkt. Daarom startte in het vo ...
22-12-2017
NTR
De Kennis Van Nu
Pluto
Bijna tien jaar is ruimtesonde New Horizons onderweg geweest, op weg naar de laatste Grote Onbekende van het zonnestelsel: Pluto. Hoe ziet deze nieuwe wereld er uit? Zijn er ber ...
09-12-2015
NTR
De Kennis Van Nu
Seizoen 11 Afl. 7 - Stikstofvreters
De Kennis van Nu duikt in de chemie achter het stikstofprobleem en bezoekt veehouders - want vooral varkens en koeien lijken de grote veroorzakers. Er bestaan al technieken om d ...
03-06-2020
NTR
De Kennis Van Nu
De Dolende Noordpool
Het aardmagneetveld is cruciaal voor het leven op aarde. Het wordt opgewekt in het binnenste van de aarde en zorgt er bijvoorbeeld voor dat een kompas naar het noorden wijst. Ma ...
25-08-2021
NTR
De Kennis Van Nu
Uit De Groep, In De Put
Samen rouwen op 4 mei, samen feest vieren op 5 mei. Het is voor iedereen fijn om het gevoel te hebben ergens bij te horen. Al is het om samen te juichen voor hetzelfde voetbalel ...
05-05-2016
NTR
De Kennis Van Nu
Accenten En Discriminatie
In hoeverre staat jouw accent je succes in de weg? De Kennis van Nu doet een taalwetenschappelijk experiment en komt tot een schokkende conclusie: veel meer nog dan je uiterlijk ...
28-01-2016
NTR
De Kennis Van Nu
De Wetenschap Achter Dirigeren
Dirigeren: wat is het effect van dirigentenbewegingen? Wetenschappers uit Delft en Barcelona doen hier onderzoek naar. In een experiment met het Radio Filharmonisch Orkest stude ...
21-01-2016
NTR
De Kennis Van Nu
Het Moederbrein
De Leidse hersenonderzoeker Elseline Hoekzema bewees dat de hersenen van moeders ingrijpend veranderen tijdens de zwangerschap en volgens neuro-endocrinoloog Peter Bos komen ook ...
12-05-2019
NTR
De Kennis Van Nu
Het Moederbrein
De Leidse hersenonderzoeker Elseline Hoekzema bewees dat de hersenen van moeders ingrijpend veranderen tijdens de zwangerschap en volgens neuro-endocrinoloog Peter Bos komen ook ...
26-04-2019
NTR
De Kennis Van Nu
Scheurbuik En Syfilis In Het Maagdenhuis
Een collectie van 1500 schedels van Amsterdamse kinderen uit de 19e eeuw ligt bij de afdeling archeologie aan de Universiteit van Amsterdam. Fysisch antropologe Liesbeth Smits o ...
13-10-2016
NTR