Wat te doen tegen regimes en legers die niet of nauwelijks informatie verschaffen over incidenten, bomaanslagen, martelingen of misstanden? De burgerdetective zoekt het zelf wel uit. Dankzij beschikbare gereedschappen en data in het digitale domein zijn burgers zelf prima in staat om reconstructies te maken en zo 'de waarheid' te achterhalen. Het zijn de nieuwe ogen van de democratie: organisaties van burgerdetectives, internetspeurders en bloggende specialisten. Ze verzamelen elke dag relevante informatie uit alles wat rondgaat op het wereldwijde web en sociale media. Gegevens over geolocaties, gewelddadigheden, betrokken personen, vernielingen, luchtaanvallen, martelingen, vaarroutes, wapentuig, geraakte doelen en aantallen omgekomen slachtoffers. Door data van dit openbaar beschikbaar bewijsmateriaal (open source intelligence) met elkaar in verband te brengen, is het digitale burgerjournalistennetwerk Bellingcat meer te weten gekomen over het neerschieten van vlucht MH17 dan de nationale onderzoekscommissie. En een 'burger-specialist' die jarenlang het JSF-dossier volgt weet meer dan het gemiddelde Kamerlid. Digitale technologie verandert de relatie tussen staat en burger. Waar het geloof in politici afneemt, stijgt het vertrouwen in de kracht van burgers. Het geweld in de burgeroorlogen van Oekraïne en Syrië of de staatsgreep in Turkije is niet zomaar uit te bannen. Maar als journalisten niet vanuit oorlogsgebied over wandaden kunnen berichten, dan kunnen de 'nieuwe ogen van de democratie' toch in elk geval de ware toedracht proberen te achterhalen om op deze manier daders ter verantwoording te roepen. Het devies van Chris Woods van het digitaal collectief Airwars luidt dan ook: 'Don't think you can wage a secret war or commit atrocities without being seen, not in our digital age!'
Bron: VPRO
Verbindende Vertellers
In een tijd waarin de depressiecijfers stijgen, groeit de behoefte aan nieuwe verhalen die weer betekenis geven en het gevoel van verbondenheid bevorderen. Een duik in die zoekt ...
01-11-2023
VPRO
De Wegwerpmaatschappij
Nu de roep om duurzaamheid en het behoud van onze planeet steeds luider wordt, staan we voor een cruciale uitdaging: hoe repareren we onze kapotte consumptiemaatschappij? Een du ...
05-10-2023
VPRO
Maak 't Simpel!
Doet complexiteit ons de das om? Is Nederland onbestuurbaar aan het worden? Noem een overheidsdossier en het zit muurvast. Waar de meeste vingers wijzen naar de politiek, wordt ...
07-09-2023
VPRO
De Prijs Van Ai
Wat gaat er schuil achter de glanzende belofte van Artificial Intelligence? AI blijkt geen goddelijke machine, maar een industrie die bloed, zweet en metalen kost. Een systeem v ...
08-06-2023
VPRO
Rebranding Migration
Hoe kan Europa eruit zien als we migratie niet als probleem maar als oplossing zien? Zoektocht naar een nieuw narratief over migratie. In verschillende steden door Europa ontspr ...
18-05-2023
VPRO
Stem Van De Natuur
Een verkenning van de nieuwste wetenschappelijke ontdekkingen over het innerlijke leven en gedrag van dieren. Zal meer kennis van dieren, planten en watermassa's ook maken ...
20-04-2023
VPRO
Vrijheidsstrijders
De Oekraïne-oorlog is z'n tweede jaar ingegaan. Wat doet die oorlog met de Baltische Staten? De Oekraïense president Zelensky meent dat zij als volgende aan de be ...
23-03-2023
VPRO
Samen Vergroenen
Overal in de samenleving duiken initiatieven op van mensen op zoek naar manieren om ons land van energie te blijven voorzien. Burgers, ondernemers en collectieven strijden voor ...
23-02-2023
VPRO
De Kloofdichters
Het lukt in Nederland niet de kloof tussen de rijken (de hoopvollen) en de armen (de hooplozen) te overbruggen. Geld is macht, geen geld is onmacht, onmacht over je eigen lot. D ...
26-01-2023
VPRO
De Kracht Van Afrika
Hoe ziet Afrika er over vijftig jaar uit? Afrikaanse denkers en doeners kijken naar verschillende toekomstscenario's. Grenzen zullen vervagen, nieuwe markten zullen bloeien ...
05-12-2022
VPRO
Donut Economie Volgens Kate Raworth
Staat ons economische gedrag in dienst van groei en winst of dient het de mens en planeet? Met die vraag ging de Britse econoom Kate Raworth, onderzoeker aan het 'Environme ...
26-11-2017
VPRO
Worsteling Van De Groenmens
Ons consumptiegedrag moet op de schop. We weten immers welke schade en ellende we veroorzaken aan het klimaat met het eten van vlees, het kopen van luxegoederen en het maken van ...
18-03-2018
VPRO
Groen Goud
Al meer dan 15 jaar is de cameraman en ecoloog John D. Liu bezig met zijn wereldwijde missie om woestijnen te vergroenen en biodiversiteit te herstellen. Tegenlicht volgde Liu o ...
30-04-2012
VPRO
Op Volle Retouren
Online winkelen was nog nooit zo makkelijk. Maar zijn we als consument niet doorgeslagen in het klakkeloos bestellen en terugsturen van producten? Schatten we diensten als trans ...
27-09-2020
VPRO
Deltaplan Waterstof
Kunnen we, als Nederland van het aardgas af gaat, het bestaande gasnet gebruiken voor groene waterstof? Spelers als de Gasunie en netbeheerders maar ook producenten van windener ...
10-02-2019
VPRO
De Wegwerpmaatschappij
Nu de roep om duurzaamheid en het behoud van onze planeet steeds luider wordt, staan we voor een cruciale uitdaging: hoe repareren we onze kapotte consumptiemaatschappij? Een du ...
05-10-2023
VPRO
De Ideale Unie Volgens Mathieu Segers
Verkenning van de nabije toekomst van de Europese Unie met hoogleraar eigentijdse Europese geschiedenis Mathieu Segers. Nu de oorlog aan de Europese Oostgrens langer duurt rijst ...
08-11-2022
VPRO
Verbindende Vertellers
In een tijd waarin de depressiecijfers stijgen, groeit de behoefte aan nieuwe verhalen die weer betekenis geven en het gevoel van verbondenheid bevorderen. Een duik in die zoekt ...
01-11-2023
VPRO
De Doorbraak Van Duurzaam
Er trekt een stille revolutie door de wereld: Duurzame energie is goedkoper aan het worden dan energie opgewekt uit fossiele brandstoffen. Dat zal de overgang naar duurzame ener ...
25-08-2016
VPRO
Tussen Egypte En Gaza
Tussen Egypte en Gaza liggen 1400 tunnels op een strook van 14 kilometer, deze tunnels vormen de spil van de lokale economie. We zien wat de tunnels betekenen voor het dagelijks ...
10-10-2011
VPRO